Pro Silvestros pes taľindža bara pačivaha o purano berš le neveha. Piľam, chaľam, rundžam, kheldžam, aľe tiž by amenge kampelas te džanel so nevo amenge andro nevo berš richtindža o parlamentos, o senatos, the e vlada.
Andre berš 2004 avela but zmeni but reformi so o manuša čujinena korkore pre peste.

E reforma andro phundrade (veřejne) financií
Vaš kaja reforma pro akor beršeske 2003 terdžolas le Špidlaskri vlada. Nadine pes tele te pekel, pesko doľikerde, the doande ki o agor. E reforma andro phundrade financii hin platno imar neve beršestar 1. 1. 2004. Talam avela phareder te dživel bo avela kučeder o thuvale, e thardži, o bendzinos, e nafta, o teľefonos the o internetos. Počinaha buter love pro DPH. Ada berš počinla dojekh manuš andre štatno kasa o panč ezera buter sar oka berš, kada perel the pro cikne čhavore.
Hin čačipen kaj o firmi počinena čepeder daňi, mušinenas te počinel 31% akana počinena ča 28 procent.
Aľe o podňikateľa počinena hinke buter pre krankkasa (zdravotní pojištění).
Tiž avela perše trin džives e marodka čepeder u ola manuša so nabičhaven le čhavoren andre škola ta nachudena o socijalne davki. U o daja so hine pre matersko šaj kerena buči, šaj peske zarodena u o prispevki chudena dureder.
Sar vazdle upre o DPH ta amen o manuša počinaha buteder o poplatki andro realitne kancelariji, le fiškaľišenge, the le daňove poradcenge. Imar andro majos avena tiž kučeder o čiscarňi, o šustri (obuvník) the o baľvira.
Bijaba hoj vazdle upre o minimalňe plati pal o panč ezera, pro šov ezera, the efta šel, e žeba amen naavela pherdži.
Kada savoro avel avri olestar hoj andro majos džas andro EU. Amen o manuša šaj oda dikhas avka, hoj avela nalačhes. Aľe mušina te dikhel he pre oda, hoj sar imar avaha andro EU ta aleha pes amenge phundravna o droma ki o buča andre Britaňja, Irsko, Ňizozemsko u talam tiž andre Dansko, Švedcko the Grecko.
Ko kamela te študinel avri le štatostar, andro cudza phuva, ta oda imar avela tuňeder sar has oka berš.
Ko kamela te džal andre cudza štati, kampela leske o pasos abo e občanka diňi avri andro berš 2001, aľe namušinena te dokazinel hoj hin len pre oda love. Clo pes imar napočinla, aľe avela bari konkurencija.

Save hodnoti anela e EU le manušenge
Andre EU avela bari cena la kultura, avena feder respektimen le manušengre prava, či parnengre, či kalengre, pekela pes tele e diskriminacija andre savore instanciji. Zmeňinla pes e čechiko legislativa, bajinla pes pal oda, kaj pes o uradit te ľikeren inakšeder ki o manuša andal aver narodi.
Save cudzinci kamena te bešel andre ČR angloda hoj našči pes visaren khere, dajme temu anglo mariben, abo hoj hin vareko prenasledimen, ta amaro štatos len mušinela te chraňinel.
Kada savoro naela loki procedura, varesave poľitika hine ňeschopna aver kada savoro odsudzinen u varesave poľitika keren amenge pre mezinarondo scena bari lačh. Užarel amen pharo drom.

Gejza Horváth