Romale, kas tumendar hin čhavore, so phirde avri e zakladno škola, ta den len te študinel andre Romaňi stredno škola socialno Kolinoste. Te kamen kaj tumare čhavore odoj te džan, te sikhľol, ta pisinen avri e prihlaška he bičhaven odoj andre škola.

Somas odoj, he dikhľom perše romane čhaven, so thode te le e maturitno zkuška. Akana šaj pes imar prihlašinen pro uča školi. Kaja šancija hin he tumare čhaven. Ča len e godži andro vasta, he den te študinel dijader peskre čhaven. Mamukhen len khere kaj te dživen ča la podporatar. Oda nane žadno dživipen. Oda baro čoripen.
Adadžives kampol kaj o Roma te aven študimen jednak le gadženca. Amenge kampol but manušen so hine avri sikhade kaj te terdžon pro ola iste thana kaj terdžon o gadže. Kampol amenge doktoren, inženiren, profesoren, učiteľen, muraren he aver profesiji so amen o Roma mek nadžanas. Aľe te kamas te dživel feder, ta musaj odoj te terdžol tiž kaj terdžon o gadže. Romale, mamukhen peskre čhavoren khere. Thoven len pro drom kaj te zmeňinen peskro dživipen. Savo dad, savi daj kamel kaj lengre čhavoren te avel buči u aven lačhes počimen, kampol kaj lengre čhavorenge te aven študimen manuša. La lopataha he le krumpačiha adadžives imar ňiko bare love nazarodela.
Amen o Roma mušinas te džanel oda isto so o gadže. Namušinas ňikhaj te denašel, avrether te rodel peskro than. Sar avaha študimen akor dživaha feder. Našči imar dureder terdžuvas pre sera. Adaj sam khere, adaj kampol te kerel o poradkos, adaj kampol te dživel. Romale, e romaňi škola Kolinoste hiňi kerdži perdal amende. Joj amare čhaven del e godži savi hin le gadžikane čhavoren. Amenge le Romenge kampol kaj te avel amen amari romaňi reprezentacija, romaňi inteligencija, bare osobnosci, save šaj keren buči pro uradi, paš o šingune, he andre vlada. Odoj šaj diriginen, he šaj phenen le gadženge so amenge le Romenge kampol.
Ko kamel peskre čhavoren te del te študinel andre romaňi škola Kolinoste, ta mi pisinen ľil pre kada adresis: Romská střední škola sociální, J. S. Machara 1367, 280 02 Kolín V. Tel.: 0321/72 46 61, 0604/25 47 14. E-mail: romskolkol@post.cz
Reportáž z Romské střední školy sociální v Kolíně zpracoval Gejza Horváth