Romano Hangos motto
ročník 9, číslo 7
vyšlo 2007-04-16

aktuální číslo
zprávy
rozhovor
názory
anketa
přílohy
reportáž
starší čísla
redakce
odkazy
e-mail



  Amen kamas te kerel, kajča buťi nane

Talam sako prindžarel e situacija, savi hin maškar o Roma, saven nane buťi. Hin the kajse džene, save nakeren the deš berš. Kada hin katastrofalno situacija angle calo famelija, bo pes dživel ča la potporatar, savi hin thodži khatal o „životní minimum“. Vakeravas le Romenca, save hine andre kajsi situacija. Jon mange phende: „Te avav te mangel buťi, ta mange našči kidav avri, kajča hin oleha kajse problemi, save pes manušeske ani nazden.

Geľom te rodel buťi sar „hlidačis“ u sas Eda buťi paš o gurumňa. Kampelas lenge manušes savo džanel te kerel savoro andre staňa, u te kampelas ta te avel the paš koda, kana ločol e gurumni. Kajsi buťi te kerel nadžanav, vaš koda la našči iľom.“ Kada hin baro problem, savo hino garudo u phandel le Romenge o vasta. Sikavel pes andre koda, kaj amen nane sikade manuša, u kavke pes cikňaren amare šanciji te chudel buťi, u mušinas te avel pro potpory. But Roma gele te rodel buťi andre Anglija, kajča ode hin e situacija tiš nalačhi, bo o Roma nadžanen te vakerel anglicki, vaš Eda našči chuden buťi ani ode. Mekbareder problemi užaren amare čhavoren, sae džan avri andal o zvlaštna školi. Len nane šanca te arakhel lačhi buťi, vaš savi peske zarodenas lačhe love. Kale čhavore džan andale zvlaštno škola takoj andre evidence pro Úřad práce, u naačhol lenge nič aver, ča te užarel pre potpora. Kajča kalestar džal avri koda, kaj lengero dživipen hin anglal mosardo andre savoro so len užarel. U kada hin problem, savo kerel e škola amare čhavorenca. Bibacht hin the koda, kaj pes vaš peskere čhavore nathovas, u nakamas, kaj len te thoven andro normalna školi. Hin mek ade aver problemi, pal save nadas duma. Oda hin o sascipen.
But Roma hin nasvale u mušinen te džal andre invalidka. Kajča mekbuter nasvel hin kole, save bešen andro nalačhe khera, abo saven nane kaj te bešel. But Roma nasvaľon pre rakovina, cikrovka, jilo, buke, u ňiko nadžanas, sar oda dičhol le sascipnaha maškar amende. Kada savoro amenge čhinel tele o šanciji te chudel lačhi buťi vaš o lačhe love, kaja manuš te birinel te potinel savoro so kampel, kaj pes te nadochudel andro adošagos – kečeňa, u kolestar avel kodi bibacht, kaj manuš našavel savoro. Adadžives hin e situacija kake, kaj ani kole kas hin buťi upre nane igel lačhes. Sar avel e viplata, počinen vaš o kher, eletrika, plinos, pani, o pučki the aver počiniben, u choc kana lenge naačhol ani pro maro. Kada hin o čačipen, kajča pal o Roma pes vakerel avke, kaj savore sam legara, kamas te bešel khere te dživel ča la potporatar u kavke kidas le štatostar o love. O čačipen hin kajso, kaja but Roma roden u kamen te kerel, kajča imar beršestar 1990 pre amende pela kodi bibacht, kaj buťi angle amende nane. U kalestar džal avri baro phučiben – so amenca ela dijader?

Ondřej Giňa

přečtěte si
-> Noviny ke stažení

téma

redakce
Romano Hangos/Romský hlas
vychází s podporou Ministerstva kultury ČR, vydává Společenství Romů na Moravě
Adresa redakce:
Francouzská 84, 602 00 Brno
tel.: +420 545 246 645
fax: +420 545 246 674
email: rhangos@volny.cz

vyhledávání



Radioľurnál

Radioľurnál