But kolestar so prindžaras džal avri koda, kaj o romano nipos kerel peskere nabisteribnaha aver buči. Aver hin koda, kaj o Roma šoha narandenas peskeri historija, u vaš koda nadžanas nič pal koda, sar dživenas amare anglune. Savoro, so hin pal o Roma randlo šaj genas andre koda, so pal o Roma randle o gadže.

Andre lengere historicka dokumenti šaj genas so o Roma kerde nalačho, vaš soske sas marde. Amare anglune amenge namukle randle informaciji pal koda, sar dživenas, so kerenas, kana sas bachtale, savo sas maškar lende dživipen. Nane amen informaciji pal koda kaske pes so ačhila, so sas andro fameliji abo andro bare fajti. Kada savoro hin bisterdo, u imar šoha niko nadžanaha so pes angomis ačhila, u kada hin but bibachtalo. Sikavel pes, kaj kavke sar angomis, the adadžives o Roma nabajinen pal peskeri historija. Ča vajkeci Roma pametinen pre koda, so pes ade ačhila andro 90. tešo berša. Imar but Romen nane andro šero informaciji pal koda, so akor sas hjaba, kaj akor sas bare tragediji, save pro Roma pele.
Imar pes bisterel pre koda, sar sas anglo rasismus murdarde o Tibor Bendík Klatovende the o Tibor Danihel Piskoste the aver Roma, murša, džuvlija the čhavore save sas akor murdarde. Kale tragediji hine randle, kajča pre bibacht amen peske len naleperas kaj te nabisteras hoj len murdardža o rasismus. Sar paluno sas muradardo o Ota Absolon, saves murdardža čhuraha o skinhedos Pechanec Svitavende. Kada pes ačhila beršeste 2001, so nane avke čirla, kajača le Romenge imar džal avri andal o šero, u kada hin but namištes! Kampel te dikhel the pre koda, kaj le Anticikanismus hin varesavi historicko kontinuita, u kampel te nabisteras kaj savoro bilačhipen džal pro Roma but šel berša. Kole Roma so sas murdarde 90. berša sas murdarde agle koda, soske sas murdarde amare anglune anglo but berša anglal.
Akor čirlatuneste, kana sas o cisaris Leopold I. šaj Romes murdardža sako, u niko les nič vaš oda nakerdža, bo le Romen akor murdarenas sar le džiren. Akor, kana sas I. Republika u anglal terdžonas o demokraticka presidenti T. G. Masaryk the E. Beneš sas pro Roma thode but zorale bibachtalipena, save sas avri andal e demokraticko konstitucija, u palis kolestar avila pro Roma katastrofa, sar sas kerdo o protektoratos. Maj paleder avila sar šeralo andre phuv baro humanistas the demokratos, o president Václav Havel, u the paš leste sas o Roma murdarkerde avke, sar sas murdarde paš o cisaris Leopold I. Kada savoro kampel te thovel andre amaro romano nabisteriben, u kada hin ča amri buči hoj ada nabisteriben te naavel kajso charno!

Dezider Giňa