Sar sas o baro paňi, ta the le Romenge pes ačhiľa, kaj našade peskere khera the savoro so len ode sas. Kada pes ačhiľa romaňa famelijake Blovicende paš e Plzňa u davas duma le Romeha, saveske pes kada ačhiľa. Sar pes thovelas pro pindre pal kadi bibach mange phendža o František Kaleja Blovicendar. Andre kada cikno forocis bešen ča vaj keci romane fameliji u savore prisikľile pre kajso dživipen, savo hin všadzi andro cikne forici. O Feris mange ki e kada phendža:

„Kadaj Blovicende dživas imar buter sar biš berš u džanas sar adaj o dživipen džal. O manuša pes savore džanen u amare fameliji pes ľikeras savore jekhetanes avka, kaj peske te pomožinas andre savoro so kampel. Kajča sar avľa o baro paňi, ta kidelas savoro so sas leske andro drom. Sas man šukar kheroro, savo mange prikedžom u sar avľa o baro paňi, tel jekh džives našadžam savoro so peske kerahas bare berša. Kada sas bibacht savi peľa pre savore manuša andro foros, u sako kerahas so sas amari zor the so birinahas, kaj te prikeras savoro so pes ačhiľa pal o baro paňi. Angle kadi bibacht sas avke, kaj pes le manušenca ľikerahas but lačhes, u ňiko nadikhelas pal koda, savo ko hino – Rom abo gadžo. Kajča pal o baro paňi avľa vareso so šoha naužaravas. O foros delas sakones love pre koda, kaja peske te prikerel, so leske phagerdža o baro paňi u akor prindžardžom, kaj anglo gadže ačhiľam cikáni. Imar oda nasas avke sar angomis, kana sas jekh sar manuš dičhol – parno abo kalo, Rom abo gadžo. Všadzi kaj avavas te mangel koda, so chudelas sako aver, ta man sas bare problemi, savoro džalas igen phares, našči man ňikaha dovakeravas u pre savoro dikhavas sar diľino. E bibacht peľa pre savorende jekhetanes, kajča sar avľa pre koda, kaj pes thovelas e pomoca, ta prindžardžom kaj man thovenas o gadže pre sera, bo som Rom. Andre peskero dživipen man ľikeravas savora paťivaha, šoha pre mande the miri famelija nasas skarhi u savoro sas avke, kaj mange šoha ňiko naphendža cikáne. Kajča e bibacht le bare paňeha phundradža vareso, so sas garudo. Akana pre mande the pre miri famelija dikhen o gadže sar te bi avre jakhenca u prindžarav kaj miri cipa mange phandel všadzi o vudara. Ňikda nakerdžom ňič nalačho, ľikerav man paťivaha avke, sar pes ľikeravas calo miro dživipen. Miri famelija dživel peskero dživipen avke, sar dživahas varekana ta the adadžives. Korkoro mandar phučav so kerdžom namištes, so pes ačhiľa le manušenca, saven džanav but berša sar mire amalen (přátelé) u akana pre mande dikhen sar te avas aver manuš. Me nakamav ňič buter ča koda, kaj man te avel ola prava, sar sakones avres. Kajča kada hin anglo gadže koda so kerdžom namištes. Me kamav kajsi pomoca pal e bibacht le bare paňeha, savi chudle savore andre amaro foros. U kada pes le gadženge napačinel. Akana prindžardžom, sar amen le Romen o gadže čačes dikhen the ľikeren. Angle lende ačhuvaha cikáni, choc te lenca dživaha jekhetanes šela, šela berša. Avľa o baro paňi, u skidľa mange na ča o kher, iľa mange the e iluzija pal koda sar man o gadže ľikeren.

Ondřej Giňa