|
Šunen Romale!
Kas te džal te voľinel
Džanav, kaj but Roma gondoľinen peske he phenen: Zijand kaj imar nane o komunisti, paš lende has amenge lačhes. Vaš oda len savore Roma kamen te voľinel. Kajča mušinav tumenge Romale te phenel, kaj nakernas bi lačhes te bi džanas te voľinel le komuňisten. Nane vaš soske he kernas bi bares bibacht. Duminen peske, kaj paš o komunisti has tumenge feder, aľe nane oda savoro. Jon tumen dine ča cikňi istota, he naphende tumenge savoro čačipen. Romale, paš o komunisti sanas odcudzimen te dživel seraha he zaostales. Hijaba hoj has tumen buči, nahas tumen ňigda šoha buter sar hin tumen adadžives. O komunisti pre savoro denas bari pozora. Sar has varekas buter sar avres kernas lestar zbujňikos he thovnas les andre bertena. Romale, ča leperen peske, sar o komunisti tumen zaradzinde. Sanas ča „občané cikánského původu“! Nasanas manuša kavka sar o gadže. O čhavore andre škola has trestmen vaš oda kaj denas romanes duma.
Vaš o saranda berš, has baro ideos, kaj o komunisti te dinehas le Romen školakro sikhadžipen. Adadžives imar šaj avle but Romen uča školi u jon peskre čhavoren andehas imar adadžives pro feder drom. Aľe naačhľas pes avka. Le komuňistengri politika has: Ľikeren pes tele paš e phuv, he daha tumen smirom. O čačipen pes sikhadža sar avľas o prevratos andro berš 1989. O Roma nahas pre demokracija pririchtimen, nadžanenas e demokracija te chudel meňatar, kaj len te avel feder dživipen.
Le Romen užarel mek baro drom kim doavna ki o feder dživipen. Šanca hin savoren. Romale, hoj adadžives bibacht dživen, vaš oda šaj o komunisti. U te bi len džanas mek te voľinel, ta imar bi denas te džanel pal oda kaj nadžanen peske o Roma te rakhel o čačipen so has varekana he so kamen te kerel adadžives. Hijaba hoj bi denas tumare hlasi le komunistenge, jon imar našči visaren oda so has, jon mušinen te džal anglal la demokracijaha he la lumaha.
Kas akor te voľinel? Ňisavi politicko sera nakerdža ňič avka sar kamahas amen o manuša. Aľe e socialno demokracija ča vereso perdal o Roma imar kerdžas. Vaš koda ideos, so hiňi paš e moca kerde programos perdal o Roma, romaňi integracija he andre štatno sprava hin romane poradci. O Roma pes adadžives feder dovakeren le štatoha. Vaš kada šaj bi o Roma voľinenas e ČSSD. Aľe na jekhetane la ODS, o manuša hin kore he nadikhen, kaj lenge džal ča pal oda kaj lenge te ačhel e moca andro vasta. Kale duj seri hine štonc pes te thovel jekhetane he le bengeha. Romale, mek ačhel tumenge jekh šanca, šaj podporinen andro voľbi e Koaľicija. Savoro hin tumende andro vasta. Pre tumende hin, kas voľinena, he kaske pačana.
Karel Holomek
Andre romaňi čhib prethodža
Gejza Horváth
|